بزووتنەوەی خوێندكاران
خەیاڵ خەریكە دەسەڵات دەگرێتە دەست
ڕانانی: باوكی پایان
ئەم كتێبە باس لە رووداوەكانی بزووتنەوەی خوێندكارانی ساڵی 1968 فەرەنسا دەكات، بزووتنەوەیەك تێیدا قوتابیان و خوێندكارانی زانكۆی سۆربۆن، هەڵگیرسێنەری بوون. ئەگەرچی سەرەتای خۆپیشاندانەكان و ناڕەزایەتییەكان، لە زانكۆی سۆربۆنەوە دەستی پێكرد، بەڵام دواتر تەشەنەی سەندو چینی كرێكارو قوتابی قوتابخانەكانی دیكە و مامۆستایانی موحازریشی گرتەوەو تا دەهات ئاپۆرای خۆپیشاندەران زیاتر دەبوو.
لەم كتێبەدا كە لە پێشەكییەك و شەش وتار پێكهاتووە، سەرجەمیان لە دەوری ئەو پرسیارە دەخولێتەوە كە باس لە ڕۆڵی گەنج بە گشتی و خوێندكاران بە تایبەتی دەكات. ئایا بە كێ دەوترێت گەنج و مەبەست لە گەنج تەنها ئەوانەن كە تەمەنیان لە نێوان بۆ نموونە 18 بۆ 30 ساڵدایە، ئایا گەنجبوون تەمەنی دەستنیشانی دەكات یاخود جۆری بیركردنەوەو تەماشاكردن بۆ ژیان و بۆ كەلتوور؟ ئایا یاخیبوون یان خۆپیشاندانی خوێندكارانی فەرەنسا، یاخیبونێكی لە ناكاو و كتوپڕ بوو، یا بەرنامە بۆ دارێژراو بوو، پێشتر بیری لێكراوەتەوەو پلانی تۆكمە و پتەوی بۆ ئامادە كراوە یان نا؟
لەو پێشەكییەدا كە گۆڤاری سەردەم بۆ ئەم دۆسێیەی نووسیوە، بە تایبەت لە لاپەڕە شەشی كتێبەكەدا، ئەم پەرەگرافە دەخوێنینەوە كە پوختەی مانای گەنج و رۆڵی گەنج دیاری دەكات: (بۆ ئەوەی بایەخی تەواوی گەنج بزانین دەبێت گەنجێتی لە بازنەی تەمەنێكی دیاركراو دەرباز بكەین. وەك وزەیەك تەماشای بكەین كە لە هەموو كۆمەڵگایەكی كراوەو تەندروستدا ئامادەیی هەیە. نەك تەنها لە بزوتنەوەكانی خوێندكاران و فیدراسیۆنەكانی گەنجاندا. واتە دەكرێت گەنجێتی وەك كولتوورێكی ژیاندۆست و رادیكاڵ لە كۆمەڵگادا ئامادەیی هەبێت، بە سەرجەم تەمەنە جیاوازەكانەوەو بگرە بەساڵاچووەكانیشەوە. هەر وەك چۆن بە دەكرێت بە دیوەكەی تردا پیرێتی وەك كولتوورێكی كۆنەپارێز لە كۆمەڵگە داخراوەكاندا ئامادەیی هەبێت، تەنانەت لەناو گەنجانیشدا).
لەم پەرەگرافەوە دەردەكەوێت كە گەنجبوون ئەوەندەی پەیوەندی بە وزەو چالاكی و جۆری تەماشاكردن بۆ ژیان و كولتوور هەیە، ئەوەندە پەیوەندی بە تەمەن و چونەساڵ و پیربوونەوە نییە. واتە ئەوەی دەستنیشانی گەنجبوون دەكات، ئەو توانا هزریی و كولتوورە ژیاندۆستی و رادیكاڵەیە كە لە مرۆڤەكاندا ئامادەییان هەیە، نەك ئەوەی تەمەنی چەندە و چەند ساڵە. وێناكردنی گەنج لە ڕێگەی تەمەنەوە، وا دەكات بەشێكی زۆری ئەو ئینسانە چالاك و بە تواناو مرۆڤدۆستانە، لە گۆڕەپانەكەدا دوور بخرێنەوە كە تەمەنیشان هەڵكشاوەو چوونەتە قۆناغی پیربوونەوە، كەچی زۆر لەو گەنجانە چالاكترو پڕ بەرهەمترن كە هێشتا لەسەرەتای تەمەن و لە هەڕەتی لاویەتیدان.
ئەم كتێبە بۆ ئەمڕۆكەی ئێمە، بایەخی تایبەت و بەهای گرنگی هەیە، چونكە لە كۆمەڵگای ئێمەشدا، چەند ساڵێكە، یان بە دیاركراوی لە 17 شوباتی ساڵی 2011،بزووتنەوەی خوێندكاران بە گشتی و مامۆستایان بە تایبەتی، بوونیان هەیە و جار جارە دێنە سەر شەقامەكان و ناڕەزاییەكانی خۆیان، بەرامبەر نایەكسانی و نەبوونی عەدالەتی كۆمەڵایەتی بەرزدەكەنەوە. خوێندنەوەی ئەم كتێبە، وا دەكات خوێنەر باشتر و زانستیانەتر لە ڕۆڵێ گەنجان و خوێندكاران تێبگات و بەرچاوڕوونی زیاتری دەبێت. ئەوەی جێگای سەرنجە، لە وتاری شۆڕشگێڕێكی توندڕەو بە بیرۆكەی شۆڕشدا دەچێتەوەو لێی پەشیمانە كە جۆرج تەرابیشی نووسیویەتی و مامۆستا رەووف بێگەرد كردویەتی بە كوردی و لە لاپەڕە 67 كتێبەكەدایە، باس لە پەشیمان بوونەوەی یەكێك لە سەركردەكانی ئەو جووڵانەوەیە دەكات، ئەویش دانیال كۆهن بنیت-ە. ئەم پیاوە كە لەسەروبەندی هەڵگیرساندن و بەرپابوونی بزووتنەوەكە، بە دیارترین كەسی بزووتنەوەیە دادەنرا، دەڵێ: (شۆڕش وەهمێكە لە خەیاڵدانی ئەو كۆمەڵگایانەدا یاری دەكات، كە لە راستیدا لە گۆڕان زیاتر پێویستی بە شتر تر نییە. ئەوەی لە ئایاری 1968 روویدا، شۆڕش نەبوو تا ئێمە پاڵەوانی بین، هیچ پرۆژەیەكی دیاركراومان نەبوو، ئەوە نەبێت لە پڕدا ڕووبەڕووی كۆمەڵێ ڕووداوو خۆمان دایە دەست شەپۆلەكانی و مەستی سەركەوتنیشی بووین. لە راسیتدا ئێمە شۆڕشگیڕ نەبووین، بەڵكو بیرۆكەی شۆڕش لێی دابووین).
لەو پەرەگرافەدا دەردەكەوێت كە ئەو بزووتنەوەیە، جۆرێك لە عەفەوییەت و خۆڕسكی تێدا بووەو ئەنجامدەرانی پێشوەختە پلان و ستراتیژی و میكانیزمی ڕوون و ئاشكرایان نەبووە، تا بزانن ئاقارو ئاراستەو ئەنجامی بزووتنەوەكە بەرەو كوێ دەڕواو بەرەو كۆێی بەرن. ڕەنگە ئەمە یەكێك بێت لە خاڵە لاوازەكانی ئەو جووڵانەوەیە كە تا ئێستاش بەردەوام قسەی لەسەر دەكرێت و راڤەی جیاواز جیاوازی بۆ دەكرێت. لە راستیدا خوێندنەوەی ئەم كتێبە، بۆ ئەمڕۆی بارودۆخی كوردستان، گرنگە و وا دەكات لە نزیكەوە بتوانی هەم بەشداری لەو ناڕەزایەتیانەدا بكەیت كە ڕوودەدەن، هەم دەتوانیت چاودێرێكی وردی ڕووداوەكان بیت و ئاگاداریی ئاراستە و ئاقاری ناڕەزایەتییەكان بیت.
ئەم كتێبە بریتییە لە ژمارە 14 زنجیرەی دۆسییەكانی گۆڤاری سەردەم، قەبارەكەی 150 لاپەڕەی بچوكە و تیراژی 500 دانەیە و نرخی 3750 دینارە
