خۆشەویست

ئۆنەر موور

و. لە ئینگلیزییەوە: شێرزاد حەسەن

 

لە شەوێکى درێژدا..

لە میانەى دوو خەوندا میوانم بوویت.

.. هەر لەو رۆژەدا کە پرسەى خۆت بوو

.. کەچى چاپووک و زیندوو.. روون و ئاشکرا

.. سەرگەرمى دوا ڕاو رەسمى وەڕێخستنى تەرمى خۆت

سڵاو و چاکوچۆنى و خێرهاتنى میوانەکانت

لە ژوورێک رۆشنایی خۆڵەمێشى و پەنهان تێڕژاو ..

لە شوێنێکدا کە بۆ ڕۆژێکى واهى تەواو نەشیاو بوو.. وەلێ تاوێک و تین و تاوى هەتاو داڕژاو..

دیوارەکان بە رەنگى قۆخ یان  قەیماغ  وەرگەڕان..

لەولاوە لەسەر سەکۆکە دارەبازەیەک بە رەنگى تەباشیر..

چاوەڕوانى تۆیە.

لەوە دەچوو کەسکت پۆشى بێت، سەوزێکى بەهاری ..

قۆڵ درێژ.. سەوزباو ..

یەکاندەردوو.. لە چەخماخەیەکدا تۆ وەک خانمێک دەتنواند

وەک من مەزەندەى بکەم لە شێوەى دایکت بووبێت ـ

بە سەر و پرچێکى ڕەشەوە.. دوو برۆى پەیوەست و گۆشەدار..

.. بە نێو نیگاى یەکلاییکەرەوە.. نێوچاوان گرژ

سەرسام و ئەبڵەق..!

 

 

هەموو ئەوانەى دەیانناسین ئامادە بوون..

کەسانێک کە من نەمدەناسین..

شاعیرێکى هاوڕەگەزباز و مەزن، کە هەنووکە پیر و درێژ دەینواند..

ڕووخسارێکى گەش.. چاوێلکە لە چاو.. شاڵ لەبەر..

شاڵێکى بە دەست چنراو .. قاوەیی و “سینایی”

کە لە سەر و ملییەوە ئاڵا بوو.. هەر وەک ئەوەى ژنە عەرەبێک بێت

تۆ لە ئامێزت گرت. ئەوەیان یەکەمجار بوو کە من پیاوێک ببینم..

پیاوێکى دیکە ماچ بکات و بە “خۆشەویست” و یار بانگى بکات

منیش بەوە سەرسام بووم کە چى واتان لێدەکات..

واهى و سۆزبارانە لە یەکدى ڕابمێنن..

رێک لەسەر رۆخانەى مەرگدا

 

 

لە ناکاو کەس لەو ژوورەدا نەما.. لەو حەوشەیەدا

کە تەرمەکەى لێبوو.. کە مەرگ تیایدا سەروەر بوو..

هیچ کەسێک.. بێجگە لە من و لە تۆ.

هاوکات تەرمەکەش.. کە بەسەر ئاوەوە دەلەنگییەوە..

ئاوێک کە شینێکى کاڵ دەینواند..

تەرمەکەش لەوەدا بوو شى ببێتەوە..

وەک شتێکى لە بار بۆ توانەوە کە لێکدى هەڵبوەشێتەوە..

واى لە تۆ.. واى.. بەو هەموو نەخۆشى و لاوازیتەوە.. باریک و بنێس

هەنگاو بە هەنگاو ڕووەو ئاوەکە دەخزایت..

کە تا ئاستى ڕانەکانت هەڵکشابوو..

بەدەم بێزاری و دڵشکانەوە.. لە تاو رەنج و کۆشش و تەقەللایەکەوە

زێدە کوشندە.. کە خەریک بوو دەگریایت..

لە هەوڵى بێ وچان کە تەرمەکەى خۆت لەو ئاوەوە دەربهێنیت

بەو مەرامەى کە نەهێڵیت هەلاهەلا بێت و هەڵبوەشێتەوە.

من لە تۆ ڕادەمام.. تاوێک و پاشتر خۆم لە تەک تۆدا بینى..

من و تۆ لە ئاوەکەدا.

پێکەوە سەرمان دەردەهێنا و دەلەنگینەوە..!

 

 

من لە ناو گەرمەى خەونێکدا ڕادەبم

وەلێ وێڕاى رۆشنایی بەرەبەیان

هەمدیس دەکەوەمەوە ژێر بارى خەوێکەوە

تۆش هۆ لەوێدا وەستاویت.. تا رادەیەک سەرحاڵ دەنوێنیت

بە پڕتاو بە قاڵدرمەکەدا سەردەکەویت.

هاوزەمان کە من و تۆ پێکەوە رووەو ژوورەکە هەنگاو دەنێین..

من خەونەکەى خۆمت بۆ دەگێڕمەوە..

لەمەڕ ئەو شاعیرە کەڵەگەت و هاورەگەزبازە..

تەواو پیر و خەڕۆ.. دیار و بەناوبانگ لە ژێر شاڵەکەیدا..

کە تۆى لە ئامێز گرت.. تۆش توند گوشیت بە خۆتەوە..

بە خۆشەویست و دۆستى ئازیز بانگت دەکرد.

ئۆه… تۆ دەژنەویت.. بەدەم خەندەیەکى تەریو و تۆراوەوە

هەر دوو باسکت لە باڵامەوە دەئاڵێنیت..

بەرزم دەکەیتەوە و هەڵمدەگریت و ڕامدەفڕێنیت

ئەو کاتەى من نایخوازم و مان دەگرم و قایل نیم:

من ناخوازم هەڵمبگریت.. لەوەدایە بمریت

پشتى خۆت بشکێنیت”.”

 

 

هەنووکە بە بەرگێکى کەتانى شڕەوە..

چەندە لە منداڵێکى بەردەست دەچیت..

هەر وەک ئەوەى خۆت بۆ نمایشێک ساز کردبێت.

 

 

خۆشەویستەکەم.. من کەوتمە سەر رێگاى پیاوێک..

چ پیاوێک .. هەر کە دەستى لێدام و .. داگیرسام

من سیپاڵێکى جوان و رەنگ بواردووم لەبەردایە

هەردووکمان وا لە ژوورێکداین

ئەو کە بە هەموو قەد و باڵامدا سەفەر دەکات و رامدەموسێت

هەرتک دەستەکانى من کراوەن

ئەو کاتەشى کە بە دڵ و کوڵ لە رووخسارم ڕادەمینێت

یان هەموو لەشم بە چاوەکانى دەخوات

هێشتا دەستێکى وا بەسەر سێگۆشەکەى ناو لینگانمەوە

هۆ لەوێدایە و چاوەڕێ.. یان ڕاماوەو دەپرسێت

منیش تا لەمسى سەرى پەنجەکانى وا دەسووتێم

هەر دوو باسکەکانیشم شل شل بە تەنکێشمدا شۆڕ دەبنەوە

من لە تەک کێدام و لە کێ دادەبڕێم؟

 

 

 

من ئەم ڕازانەم دەدرکێنم.. گەرچى نازانم و دڵنیا نیم

وەڵامت بە چیە و چى دەژنەویت.

رەنگە بە درێژایی ژیانت بەدەم لاقرتێوە شانت هەڵتەکاندبێت

خامۆش و هێور

لە میانەى ئەو هەموو ساڵانەى رامووسان و ئاوێتەبوون

چى ڕوویدا لەو شەوانەى کە دواى نانى شێوان

تۆ بێدار و گورج دەبوویتەوە

بەر لە هاتنى ئەو پەتایەى

کە تۆ و هەموو هاوڕێکانتى فڕاند و بردى

لە تەک ئەوانیشدا چى شەکەتى و قۆزى هەبوو رایماڵی.

من وا مەزەندە دەکەم کە هەرچى خامۆشییەکى ئێمە هەیە

کە وا لە مەرگدا مەلوولى کردین .. درزى برد و شکا…

خۆ لەوەدایە لەو تێبگەیت کە دەستەکانى ئەو پیاوە

منى ناچار بە چ چەشنە پرسیارێک کردبێت

ئارەزووش چەندە دوور جەستەمى برد

بەر لەوەى هۆشمەندى بەجێمبێڵێت..

بۆ تۆ چى بوو ئەو کاتەى لەمسەى پیاوێک

بەدەم سووتانەوە دەیکردیتەوە..

یان دەنێو بۆشایی و هیوایەکدا دەیخستیتە سەر ئاو و ئاگر

خۆ تۆ هیچ نەما نەیکەى تاوەکو ئەمت لە دەست نەچێت..!

 

---

پەراوێز

ئۆنەر موور ـ خانمە شاعیرێکى بەناوى ئەمریکایە و خاوەنى “رەشۆڵەیەکى سپى” یە کە تیایدا ژیانى نەنکى بابەتى سەرەکییە، دیارە نەنکى “مارگرێت سارجێنت” نیگارکێشێکى دیار بووە. شانۆنامەیەکى شیعریشى نووسیوە کە لەسەر تەختەى شانۆى “برۆدوەى” نمایش کراوە. یەکەمین دیوانى “یادگارییەکان” خەڵات کراوە. هەنووکە لە “نیۆ یۆرک” دەژى و لە زانکۆیەکى ئەو هەرێمە مامۆستایە.

ئەم شاعیرە لە هەرێمە تاریکەکانى هەست و نەست و حەز و ئارەزووەکاندا گەشت بە ناو رۆحى ژن و پیاوەکاندا دەکات. لەم شیعرەو کۆى هۆنراوەکانى ناو دیوانەکەدا سۆز و نۆستالژیایەکى کوشندە هەست پێدەکرێت، لە تەک وردبوونەوە و تێڕامان لە هەڵاتنى زەمەن و تەمەن، لە پاڵ ئاڵۆزییەکانى حەز و هەوەس و ئارەزووەکانى مرۆڤدا کە هەمیشەیی و بەردەوامە، شەهوەتێک کە تێربوون نازانێت. سێکس و حەسرەت و خەم تێکەڵ دەکات، راوەدووى مێژووى لەش دەنێت و تۆمارى دەکات.. هەقایەتى مەستبوونى هەست و نەستەکان دەگێڕێتەوە.

شیعرەکان خەونئامێزن و سەربارى ئەو هەموو پەچە و سەرپۆشەى کە دنەدەر و وروژێنەر و بگرە تووڕەکەرە کە شیعرەکانى پێ دەشارێتەوە، کەچى هێشتا وزە و تین و تاوێکى ئیرۆتێکى ئاگرین بانگمان دەکات.

هەر هەموو هێما و هێڵەکانى ناو شیعرەکان دەروازەى نهێنین بۆ ناو رۆشنایی و درەوشانەوە. ئاخۆ شیعرن یان تابلۆن؟ وەڵامى قورسە چونکە چێژ و چەشەى شیعرەکان هەموو سنوورەکان دەبەزێنێت.. لە ناوازەیی داهێنانەکەیدا ئەم خانمە بەختەوەرە.

 

Darling

Poems

HONOR MOORE

Grove Press

New York – 2001