دەربارەی کتێبی هەموو ژیان چارەسەرکردنی کێشەیە

دەربارەی کتێبی هەموو ژیان چارەسەرکردنی کێشەیە

ڕانانی: سەردەم یەکێکی تر لە کتێبە چاپکراوەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بریتییە لە کتێبی (هەموو ژیان چارەسەرکردنی کێشەیە) بابەتی ئەم کتێبە فەلسەفییە و (کارل پۆپەر) نووسیویەتی، لە لایەن (بادینان محەمەد) بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش وەرگێڕدراوەتە سەر زمانی کوردی و ئێستا لە کتێبفرۆشییەکانی کوردستان بەردەستە. کتێبەکە لە دوو بەشی سەرەکی پێک هاتووە ناوەڕۆکەکەی بریتییە […]

دەربارەی ئەو ٢٥ بیرمەندەی ژیانی ئێمەیان گۆڕی

دەربارەی ئەو ٢٥ بیرمەندەی ژیانی ئێمەیان گۆڕی

بــا فــەلــسـەفـیـانــە بــیــر بــکــەیــنــەوە ڕانانی: سەردەم یەکێکی تر لە کتێبە گرنگ و چاپکراوەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بریتییە لە کتێبی (با فەلسەفیانە بیر بکەینەوە) ئەم کتیبە کۆمەڵێک وتاری نووسەری ناودار (عەلی حوسەین)ە و لە لایەن نووسەر و وەرگێڕی ناوداری کورد (ئازاد بەرزنجی)یەوە، بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش وەرگێڕدراوەتە سەر زمانی کوردی و ئێستا لە […]

سوریای دوێنێ و داهاتوو له‌ چاوی ڕۆشنبیره‌كانییه‌وه‌

سوریای دوێنێ و داهاتوو له‌ چاوی ڕۆشنبیره‌كانییه‌وه‌

وه‌رگێڕان و ئاماده‌كردنی: باوكی ڕه‌هه‌ند دوای نزیكه‌ی شه‌ش ده‌یه‌، له‌ چاوتروكانێكدا، ڕژێمی باوك و كوڕ ڕووخا و ده‌سه‌ڵاتیان لێ وه‌رگیرایه‌وه‌، گۆڕی باوكه‌كه‌ سووتێنرا و كوڕه‌كه‌شی به‌ هه‌ڵه‌داوان ڕایكرد و عه‌یامێكی دوور و درێژی له‌ خۆشگوزه‌رانی و ڕه‌فاهییه‌ت به‌جێهێشت و له‌ ئێستادا، وه‌ك په‌ناهه‌نده‌یه‌ك، له‌ شوێنێكی نادیاری ڕوسیا ده‌ژی، ڕه‌نگه‌ هه‌ر له‌وێ و له‌ غه‌ریبایه‌تی سه‌ربنێته‌وه‌ […]

دەربارەی تەنگەژەی مۆدێرنیزم و سەرەتاکانی

دەربارەی تەنگەژەی مۆدێرنیزم و سەرەتاکانی

خستنەڕووی کتێبی “مۆدێرنیزم” خوێندنەوەی: سەردەم یەکێک لە پرسە سەرەکییەکانی ئەدەبیات و هونەر، دەرکەوتنی یەکەم چرکەساتی سەروسەکوتی مۆدێرنیزمە، ئەو قۆناغەی کە دەبێتە بەرمەبنای ڕووبەرێکی فراوان لە ئەدەب و هونەر بە سەرجەم لق و ژانر و بەشەکانییەوە. بێگومان لەو بوارەدا چەندان لیکۆڵینەوەی هەمەلایەن کراون و نووسراون، کە تیایاندا هەوڵ دراوە هەریەکەو لە گۆشەنیگای خۆیەوە پرسی مۆدێرنیزم لە […]

هاشم ساڵح حەزدەکات 2025 چی کتێبێک بخوێنێتەوە؟

هاشم ساڵح حەزدەکات 2025 چی کتێبێک بخوێنێتەوە؟

هاشم ساڵح له‌ عه‌ره‌بییه‌وه‌: باوكی ڕه‌هه‌ند چه‌ندین كتێب هه‌یه‌، له‌ سه‌ره‌تای ئه‌م ساڵه‌ تازه‌ و موباره‌كه‌دا، خه‌ون به‌ خوێندنه‌وه‌یان ده‌بینم. به‌ڵام لێره‌دا و له‌ نێو ئه‌و كتێبانه‌دا كه‌ خه‌ون به‌ خوێندنه‌وه‌یان ده‌بینم، ته‌نها ئاماژه‌ به‌ دوو كتێبی بیرمه‌ندی گه‌وره‌ی جه‌زائیر “لاهوری عده‌ی” ده‌كه‌م. یه‌كه‌میان كتێبی “ناسیۆنالیزمی عه‌ره‌بی ڕادیكاڵ و ئیسلامی سیاسی”، دووه‌میان كتێبی “قه‌یرانی گوتاری […]

نووسین دژی ترۆما ڕانان بۆ ڕۆمانی سەماکردن لە نێو ئاگردا

نووسین دژی ترۆما ڕانان بۆ ڕۆمانی سەماکردن لە نێو ئاگردا

ن: ڕێزان حەسەنی   ڕیالیسم و ئەدەبی ڕیالیستی ریالیسم بزووتنەوەیەکی ئەدەبی- هونەری بوو کە لە سەدەی ١٩ی زایینی سەریهەڵدا. ئەم بزووتنەوەیە جۆرێک هەڵوێستگرتن و وەستانەوە بوو بەرامبەر بە ڕۆمانتیسیسم و ئایدیالیسم، دوو بزووتنەوەی ئەدەبی کە لە ئەدەب و هونەردا زۆر باو بوون. نووسەر و هونەرمەندە ڕیالیستەکان هەوڵیان ئەدا وێنایەکی ڕاستەقینە لە ئالؤزییەکانی ژیانی مرۆیی و […]

چــیرۆک:ڕیشۆڵە…مەنسوور یاقوتی

چــیرۆک:ڕیشۆڵە…مەنسوور یاقوتی

وەرگێڕانی لە فارسییەوە: عەزیز گەردی ١ پشتی چەماندەوە و لە کونی بچووکی بورجە بەرزەکەوە چاوی بڕییە دەرەوە و گوێی دایە گۆرانیی سەیروسەمەرەی ئەو پیرەمێردە نەناسەی بە تەنیشت کۆنەقەڵەدا ڕەت بوو و گۆرانیی دێرینی (باڵندەی بەیانی) دەچڕی. پیرەمێرد، وەکو هەمیشە دەنگی شەکەت و غەمگین و تێکەڵ بە پەشێوییەکی ناسک و لەرزۆک بوو، بەڵام هەر بەم جۆرەش […]

نووسەرێک لە هیچ نەفرۆشتنەوە بۆ پڕ فرۆشتن

نووسەرێک لە هیچ نەفرۆشتنەوە بۆ پڕ فرۆشتن

له‌ جیهانی ئه‌ده‌بیاتدا، گومان له‌وه‌دا نییه‌، هه‌مو نووسه‌رێك، سا شاعیر بێت یان ڕۆماننووس یا چیرۆكنووس یاخود نووسه‌ری هه‌ر ژانرێكی دیكه‌ی ئه‌ده‌بی بێت، سه‌روه‌ختێك كتێبێكی بڵاوده‌بێته‌وه‌، حه‌ز ده‌كات كتێبه‌كه‌ی له‌لایه‌ن خوێنه‌رانه‌وه‌، پێشوازی باشی لێبكرێت و له‌ پێشانگای كتێبدا، ببێته‌ پڕفرۆشترین كتێبی ئه‌و ساڵه‌. نووسه‌ران به‌وه‌ دڵخۆش ده‌بن كه‌ ده‌بینن خوێنه‌ران و هه‌وادارانی كتێب، گرنگی و بایه‌خ […]

دەربارەی ئـه‌شــكـه‌نـجـه‌ی سـپـی

دەربارەی ئـه‌شــكـه‌نـجـه‌ی سـپـی

نووسینی: نێرگز محه‌مه‌دی و له‌ فارسییه‌وه‌: ڕووناك شوانی نێرگز محه‌مه‌دی 52 ساڵ، ناوێكی دیار و چالاكوانێكی بوێری مافه‌كانی مرۆڤه‌ له‌ناوجه‌رگه‌ی ڕژێمی كۆماری ئیسلامی ئێران، یه‌كێكه‌ له‌و ده‌نگه‌ دلێر و چاونه‌ترسانه‌ی، ساڵانێكه‌ به‌گژ سیستمێكی حوكمڕانیدا ده‌چێته‌وه‌ كه‌ سیخناخه‌ به‌ كۆت و به‌ند خستنه‌ سه‌ر سه‌رجه‌م هاوڵاتیانی وڵاته‌كه‌ و به‌تایبه‌ت چینی ژنان و كچان. ئه‌م خانمه‌ تێكۆشه‌ر […]

ناساندنی ژمارەی نوێی “ڕۆڤــار” تایبەت بە شاعیر: محەمەد عومەر عوسمان

ناساندنی ژمارەی نوێی “ڕۆڤــار” تایبەت بە شاعیر: محەمەد عومەر عوسمان

شاعیری پاییزنشین ناساندنی ژمارەی نوێی “ڕۆڤار” تایبەت بە شاعیر: محەمەد عومەر عوسمان خوێندنەوەی: سەردەم ڕۆڤار بڵاوکراوەیەکی وەرزانەیە، هەر ژمارەی تایبەتە بە داهێنەرێکی کورد لە هەر بوارێکدا بێت، ئەم بڵاوکراوەیە دەتوانێت لە کۆمەڵێک لایەنەوە سوودبەخش و بەشدار بێت لە کایەی ڕۆشنبیریی کوردیدا، سەرەتا پەیوەندییەک دەسازێنێت لە نێوان خوێنەر و ئەو داهێنەرەی ڕۆڤاری بۆ ئامادە دەکرێت، پردێک […]

سۆرێن كیركێگارد و خۆشه‌ویستی مه‌حاڵ

سۆرێن كیركێگارد و خۆشه‌ویستی مه‌حاڵ

ئایا فه‌یله‌سوفه‌كان عاشق ده‌بن؟ هاشم ساڵح له‌ عه‌ره‌بییه‌وه‌: باوكی ڕه‌هه‌ند یه‌كێكیان ئه‌م قسه‌یه‌ی كردووه‌: كیركێگارد فه‌یله‌سوفێكی گه‌وره‌ بوو، بۆ وڵاتێكی بچووك. واته‌ ئه‌و له‌و وڵاته‌ گه‌وره‌تر بوو كه‌ لێی هاتبووه‌ دونیاوه‌. له‌ ڕاستیشدا هه‌ر وابوو‌، ناوبانگی كیركێگارد له‌ ناوبانگی دانیمارك گه‌وره‌تره‌، ژماره‌ی دانیشتوانی دانیمارك له‌ پێنج ملیۆن كه‌س زیاتر نییه‌، هه‌روه‌ها كیرگێگار له‌ زمانی دانیماركیش […]

وتووێژ لەگەڵ عەلی عوسمان یاقووب دەربارەی ڕۆمانی خواوەنــدەکان تینوون

وتووێژ لەگەڵ عەلی عوسمان یاقووب دەربارەی ڕۆمانی خواوەنــدەکان تینوون

بۆچی ئەم ڕۆمانە گرنگە بۆ خوێنەری کورد؟ دیداری: ئیدریس عەلی ڕۆمانی (خواوەندەکان تینوون) یەکێکە لە ڕۆمانە مێژووییە جوانەکان و باس لە شۆڕشی فەرەنسا دەکات، ئەم ڕۆمانە لە لایەن (ئەناتۆلی فرانس) نووسراوە و (عەلی عوسمان یاقووب)  بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش وەریگێڕاوەتە سەر زمانی کوردی، لە بڵاوکراوەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەمە و ئێستا لە کتێبفرۆشییەکان […]

ماشێنی یادەوەری خستنەڕووی کۆمەڵەچیرۆکی “وەستانی پەخشی تەلەفزیۆنی”

ماشێنی یادەوەری خستنەڕووی کۆمەڵەچیرۆکی “وەستانی پەخشی تەلەفزیۆنی”

بەختیار حەمەسوور سەبارەت بە چیرۆکی نوێ و ڕۆڵی لە دنیای تازەدا، هەمیشە پرسیارێک لە بەردەممان خۆی قوت دەکاتەوە، ئەویش ئەوەیە: ئایا چیرۆکی نوێ تا چەند ڕەنگدانەوە و هەڵگۆزتەی دنیای تازەیە؟ دنیایەک کە هەر ساتێک بە خێراییەکی لە ڕادەبەدەر دێت و بە هەمان خێرایی ئاوا دەبێت، ڕووداوەکان بەرەودوای یەک، بە تیژتێپەڕی بە لاماندا تێدەپەڕن و بڕێک […]

دەربارەی کتێبی مــن بــووم بــە تــۆ

دەربارەی کتێبی مــن بــووم بــە تــۆ

دەربارەی کتێبی من بووم بە تۆ ڕانانی: ئیدریس عەلی یەکێکی تر لە کتێبە ناوازە و دانسقەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بریتییە لە کتێبی (من بووم بە تۆ) بابەتی ئەم کتێبە ئەدەبییە و بریتییە لە (بیۆگرافی ڕۆمان) خانمە نووسەری ناوداری عەرەب (ئەحلام موستەغانمی) نووسیویەتی و لە لایەن نووسەر و وەرگێڕی ناوداری کورد (پشکۆ نەجمەدین) بە […]

منداڵێک بەدەم کۆلارەوە یان یادەوەرییە غەمگینەکانی نووسەر

منداڵێک بەدەم کۆلارەوە یان یادەوەرییە غەمگینەکانی نووسەر

منداڵێک بەدەم کۆلارەوە یان یادەوەرییە غەمگینەکانی نووسەر ڕانانی: ئیدریس عەلی ژیانی نووسەران، چیرۆک و ڕوودوەکانیان، تایبەتمەندی و سروشتی کەسێتییان، ئەو بابەت و دیاردانەی کاریگەرییان لەسەریان هەبووە، هەموو ئەمانە بەشێکیان لەنێو پانتایی نووسین و ئەدەبیاتەکەیاندا ڕەنگی داوەتەوە، بێگومان بە یەک دنیا گەمەی زمانەوانی و فەنتازیا و خەیاڵەوە، بەڵام بەشێکی گرنگ و کاریگەری ڕووداو و سروشتی کەسێتییان، […]

کــــۆکـلـیـلـێـک بـۆ ئـەدەب و ڕەخـنـە

کــــۆکـلـیـلـێـک بـۆ ئـەدەب و ڕەخـنـە

خستنەڕووی کتێبی “کلیلدان، فەرهەنگی ئەدەب و ڕەخنە” خوێندنەوەی: سەردەم یەکێک لەو پرسە قیرسمیچانەی بەردەوام لەناو کایەی ڕۆشنبیری کوردیدا زارەوزار دەکات و هەر جارەش بە جۆرێک ئەم پرسە دێتەوە مەیدان و دەبێتە مشتومڕی نێوان ئەدیبان و نووسەران و هونەرمەندان، ئەویش پرسی “بوونی ڕەخنە”یە لەنێو کایەی کولتووری ئێمەدا. پرسیارەکە بەم شێوەیە خۆی دادەڕێژێت و وەڵامەکان لە کەسێک […]

كــاتــێــك چــیـاكـان هـه‌ره‌س دێـنــن_ی ئـایـتـمــاتـۆف بـە کـوردی

كــاتــێــك چــیـاكـان هـه‌ره‌س دێـنــن_ی ئـایـتـمــاتـۆف بـە کـوردی

له‌ كتێبه‌ تازه‌ چاپكراوه‌كانی ده‌زگای چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م كاتێك چیاكان هه‌ره‌س دێنن نووسینی: جه‌نگیز ئایتماتۆف و له‌ عه‌ره‌بییه‌وه‌ جه‌لیل كاكه‌وه‌یس ئه‌م به‌رهه‌مه‌ یه‌كێكه‌ له‌ تازه‌ترین كتێبه‌ نایابه‌كانی ده‌زگای چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م كه‌ بڕیاره‌ له‌ شه‌شه‌مین پێشانگای نێوده‌وڵه‌تی سلێمانی بۆ كتێب، له‌ به‌رواری 28/ 11/ 2024 تا 8/ 12/ 2024 نمایشبكرێت و بخرێته‌ به‌رده‌ستی […]

دەربارەی کتێبی تـــۆ بـــەسـەر خــۆتــدا زاڵیــت

دەربارەی کتێبی تـــۆ بـــەسـەر خــۆتــدا زاڵیــت

نووسینی: وێندی گرانت و له‌عه‌ره‌بییه‌وه‌: شێرزاد حه‌سه‌ن ئه‌م به‌رهه‌مه‌ یه‌كێكه‌ له‌ تازه‌ترین كتێبه‌ نایابه‌كانی ده‌زگای چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م كه‌ بڕیاره‌ له‌ شه‌شه‌مین پێشانگای نێوده‌وڵه‌تی سلێمانی بۆ كتێب، له‌ به‌رواری 28/ 11/ 2024 تا 8/ 12/ 2024 نمایشبكرێت و بخرێته‌ به‌رده‌ستی خوێنه‌ر. كتێبه‌كه‌ له‌ پێشه‌كییه‌ك و 25 وتاری جیاواز و پاشكۆیه‌ك پێكهاتووه‌، كۆی وتاره‌كانی كتێبه‌كه‌، […]

دەربارەی کتێبی ئـــاوێــك بــۆ ئـه‌ســپـی خــێــزان

دەربارەی کتێبی ئـــاوێــك بــۆ ئـه‌ســپـی خــێــزان

نووسینی شه‌وقی ئه‌بی شه‌قرا و له‌ عه‌ره‌بییه‌وه‌: عه‌بدوڵڵا تاهیر به‌رزنجی ناسینی نووسه‌ر و وه‌رگێڕ و شاعیرێكی گه‌وره‌ی عه‌ره‌ب وه‌ك شه‌وقی ئه‌بی شه‌قرا(1935-2024)، له‌ كتێبێكی بچووك و خنجیلانه‌ی وه‌رگێڕدراو به‌ زمانێكی كوردی پوخت و پاراو، چێژێكی خۆش و تایبه‌ت به‌ خوێنه‌ر ده‌به‌خشێت. سه‌روه‌ختێك وه‌ك خوێنه‌رێك، له‌ ڕێگه‌ی لاپه‌ڕه‌كانی ئه‌م كتێبه‌وه،‌ گه‌شتێكی كورت، وه‌لێ چڕ و ده‌وڵه‌مه‌ند، […]

ڕۆمانی سەردانی پزیشکی تایبەت لە وتووێژێکی گرنگدا

ڕۆمانی سەردانی پزیشکی تایبەت لە وتووێژێکی گرنگدا

سازکردنی: ئیدریس عەلی لە ماوی ڕابردوودا دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، شاکارێکی دیکەی پێشکەش بە خوێنەر و کتێبخانەی کوردی کرد، ڕۆمانی (سەردانی پزیکشی تایبەت) لە لایەن نووسەری ناوداری سویدی (پەر ئۆلۆڤ ئێنکڤیست) نووسراوە و لەلایەن نووسەر و وەرگێڕی ناوداری کورد (هاشم ئەحمەدزادە) بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش وەرگێڕدراوەتە سەر زمانی کوردی… لەم وتووێژەدا لەگەڵ کاک […]

پـەراوێــزێــك بـۆ رۆمانی كۆشـكـە سـورەكــە

پـەراوێــزێــك بـۆ رۆمانی كۆشـكـە سـورەكــە

د. سەمەد ئەحمەد كـۆشـكە سـورەكـە، تازەترین رۆمانی چاپكراوی شاعیر و رۆماننووس (هیوا قادر)ە، لە دوتوێی (303) لاپەڕەدا، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، ساڵى 2021 چاپ و بڵاوی كردووەتەوە. ئەم رۆمانە، چ لە رووی بابەت و باكگراوەندی فكرییەوە، چ لە رووی تەكنیكەوە، شایانی خوێندنەوە و قسە لەسەركردن و لەمەش زیاتر توێژینەوەی ئەكادیمییە. من كە دەرفەتی توێژینەوەی […]

ڕۆمانی سـەمـاکـردن لـەنـێـو ئاگردا لە ڕوانگەی نووسەرانی بیانییەوە

ڕۆمانی سـەمـاکـردن لـەنـێـو ئاگردا لە ڕوانگەی نووسەرانی بیانییەوە

ئامادەکردنی: سەردەم لە سەروەختی بڵاوبوونەوەی ڕۆمانی (سەماکردن لەنێو ئاگردا، هەستانەوه له نێو خۆڵەمێشدا) بە زمانی ئینگلیزی، کۆمەڵێک نووسەر و ڕەخنەگری ئەدەبی و کەسایەتیی جیاجیا، لەسەر ئاستی ئەوروپا و نێوەندە ئەدەبییەکان، باری سەرنج و بۆچوونی خۆیان سەبارەت بە ڕۆمانەکە خستە ڕوو و سەرسامیی خۆیان نەشاردەوە بە ئاستی ڕۆمانەکە، چ لە ڕووی تەکنیک، زمان و شێوازی گێڕانەوەوە، […]

دەربـارەی کـتێـبـی مـیـری کـوردان

دەربـارەی کـتێـبـی مـیـری کـوردان

میری کوردان نووسینی: کریستینا تریڤۆلچا دی بێلجوێزۆ و. لە ڕووسییەوە: شیروان مەحموود محەممەد   لە  ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەیەمدا خانمە نووسەر و فەیلەسوفی ئیتالی کریستینا تریڤۆلچا دی بێلجوێزۆ  بەهۆی چالاکیی سیاسییەوە پەڕاگەندەی دەوڵەتی عوسمانی دەکرێت و لە شوێنێک نزیک زێد و نیشتمانی کوردان، لە ئاسیای گچکەدا، نیشتەجێ دەبێت و چەند ساڵێک لەو ناوچانەدا دەمێنێتەوە ولە نزیکەوە […]

زمانـی دایـك و پـه‌یـوه‌نـدی بـه‌ شـونـاس و ئـازادی ئـه‌ده‌بـییـه‌وه‌

زمانـی دایـك و پـه‌یـوه‌نـدی بـه‌ شـونـاس و ئـازادی ئـه‌ده‌بـییـه‌وه‌

وه‌رگێڕان و ئاماده‌كردنی سه‌رده‌م ئاخۆ هه‌ست و سۆزی نووسه‌رێك چۆنه‌، كاتێك بڕیارده‌دات جگه‌ له‌ زمانی دایك، به‌ زمانێكی دیكه‌ بنووسێت؟ سه‌روه‌ختێك بیر له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ به‌و زمانه‌ی له‌سه‌ری ڕاهاتووه‌ و هه‌ر له‌ مه‌لۆتكه‌ییه‌وه‌ له‌سه‌ری په‌روه‌رده‌كراوه‌ و گوێی به‌ وشه‌ و ئاوازه‌كانی گۆشكراوه‌، به‌جێبێڵێت و ڕوو له‌ زمانێكی دیكه‌ی جیاواز بكات، چ هه‌ستێكی ده‌بێت و له‌ ناخیدا […]