ڕانانی: ئیدریس عەلی بێگومان بە هۆی وەرگێڕانەوە، تا ئەندازەیەکی باش کتێبخانەی کوردی و خوێنەر، ئاشنابوون بە ئەزموونی فکری و فەلسەفە و کولتوور و ئەدەبیاتی دنیا، ئەو سەرچاوانەی هەنووکە لە شێوەی کتێب لە بەردەستدان، بایی ئەوەندەن کە لە هیچ ڕوویەکەوە پەکمان نەکەوت بۆ لێکۆڵینەوە و نووسین و خوێندنەوە و خۆڕۆشنبیرکردن، بەڵام لە لایەن نێوند و دەزگاکانی […]
ئارمان خەلیل لەم بوارانەدا زۆر بە ئەستەم کتێبێک دەدۆزیتەوە کە نووسەرەکە هەمان ئەو خەمانەی تۆی هەبن. هەر لەو کێشانەوە کە لە کاتی خوێندن و زانکۆدا هەن تا دەگاتە ئەو کێشانەی لەگەڵ سەرچاوەکان و شێوازەکانی تێگەیشتن لە بابەتەکان هەن. بۆ شتێکی وەکوو فیزیک کە چەندین ساڵی دەوێت تا لە بابەتە بنچینەییەکانەوە دەگەیتە بابەتە ئاستبەرزترەکان، زۆر گرنگە […]
ڕانانی: سەردەم ئەم کتێبە یەکێکی دیکەیە لە چاپکراوە باش و ناوازەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، پەروەردەی پراکتیک، لێکۆڵینەوەیەکی زانستی و ئەکادیمییە لە چوارچێوەی بابەتی هونەری و وانەی هونەری و تایبەت بۆ مامۆستای هونەری قوتابخانەکاندایە، بێگومان لەم کتێبەدا بە قووڵی جەخت لەسەر گرنگی وانەی هونەر و مامۆستای هونەر کراوەتەوە لە ئاڕاستەکردن و ئاشنا کردنی خوێندکار […]
هاشم ساڵح له عهرهبییهوه: ههورامان وریا قانع دواجار ژمارهیهكی نوێ له گۆڤاره وهرزییه سهنگینهكه “ئیسلام له سهدهی بیست و یهك” بڵاوبوهوه. ئهم گۆڤاره دهیهوێت موسڵمانان ڕوناكبكاتهوه و له عهقڵیهتی سهدهكانی ناوهڕاست دهریانبێنێت و بێ زیاد و كهم بیانخاته نێو عهقڵیهتی مۆدێرنه و كهشوههوا فراوان و لێبوردهییهكهی سهدهی بیست و یهك. پێشینانی مهزنیشیان له نمونهی ئیبن […]
دەستەێڤسکی وەک وەرگێڕێک (٢-٢) ڤڵادیمیر ڤیکتۆرەڤیچ و. لە ڕووسییەوە: شیروان مەحموود محەممەد وا دادەنرێت کە ڕۆمانی ” خەڵکە هەژارەکان” نۆبەرە بەرهەمی دەستەێڤسکی بێت. بەڵام ئەوە بۆچوونێکی تەواو دروست نییە، بەڵکو یەکەمین بەرهەمی چاپکراوی دەستەێڤسکی وەرگێڕانی ڕۆمانی ” ئۆژینی گراندێ”ی ئۆنرێ دی بەلزاک بووە. ئەمە ڕێکەوتێکی یەکجار سەرنجڕاکێشە. من زۆر گەڕام بزانم ئایا پێشینەیەکی لەم جۆرە […]
دەستەێڤسکی وەک خوێنەرێک (١) نووسینی: ڤلادیمیر ڤیکتۆرەڤیچ و. لە ڕوسییەوە: شیروان مەحموود محەممەد ”دەستەێڤسکی خوێنەرێکی بلیمەتە” ئەمە ئەو بۆچوونەیە کە لە سەرەتای سییەکانی سەدەی ڕابردوودا یەکێک لە ناودارترین لێکۆڵەڕانی دەستەێڤسکی، ئەلفرید لودڤیگەڤیچ بێم دایڕشتبوو(٢). لەوەش زیاتر ئەوەی ڕاگەیاندبوو کە سەرجەمی ئەو کێشانەی دەستەێڤسکی لە داهێنانی خۆیدا لێیکۆڵیونەتەوە، بناغەیان لە بەرهەمی نووسەرانی پێش خۆیدا داڕێژراوە. ڕاستییەکی […]
ڕۆمانی کرمیمانگ، لە نووسینی ماریکن هایتمان براوەی خەڵاتی ئەدەبی (لیبریس) ی ساڵی ٢٠٢٢ی هۆڵهندا بوو ئەم خەڵاتە (خەڵاتی ئەدەبی لیبریس) هەموو ساڵێک بە نووسەری باشترین ڕۆمانی ڕەسەنی هۆڵەندی ساڵی پار دەبەخشرێت، کە ٥٠ هەزار ئێرۆ و مەدالیای برۆنز وەردەگرێت، هەروەها ئەو شەش نووسەرەی ناویان لە شۆرت لیستی کۆتاییدا هاتووە و پاڵێوراون هەر یەکەیان ٢٥٠٠ ئێرۆ […]
ئاکۆ کەریم مەعروف بە ریشى ماشو برنجییەوە لە پەنجەرەى ژوورەکەى دام، لە پێش خۆیەوە هاڵاوى خاکێکى دوورى لێ دەبارى، تەمو مژێک لە خۆڵبارینى سپى، بەرامبەر جامخانەکە وەستابوو، لە بێخەوى ئەو شەوەدا پەنجەرەکەم بە لەپى دەستەکانم پاککردەوە، دەمناسى و نەمدەناسیییەوە، لەناکاو چەند پەنجەرەیەک بە بۆنى شیعرەکانى کرانەوە، دواتر یەک لەدواى یەک دەرگاو پەنجەرەکانیتر، بە یەک شت […]
نووسینی: ئاکۆ کەریم مەعروف لە دەستپێکى ئەم کتێبەدا (ئەزموون و نووسین) ئاماژە بەوە کراوە ( دیاردەى نووسینى ئەزموونى ئەدەبی- هونەرى لە لایەن نووسەر، یان کەسانى ترەوە، لەسەر بنەماى ئەرشیفى ئەو کەسەوە دەنووسرێتەوە). پاشان لە هەمان کتێبدا هاتووە ( ئەگەر نووسینەوەى بیرەوەرى کەسانی سیاسەتمەدارو دەوڵەتمەدار و… هتد کێشمانى چاو لە هەندێک شت نووقاندن و گڵماندنى لە […]
سازدانی:ڕهشا ئهحمهد له عهرهبییهوه: باوكی ڕهههند نووسهری تونسی حهیات ئهلرایس، نووسینی شیعر و چیرۆك و ڕۆمان و شانۆنامه پێكهوه كۆدهكاتهوه. ههروهها وتار و ژیاننامه و ئهدهبی گهشت و توێژینهوهی فهلسهفی دهنووسێت. ئهو ههنووكه له پاریس دادهنیشێت، ئهمهی خوارهوه گفتوگۆیهكه دهربارهی ئهم فره جۆرییه و خهمی نووسین و ڕۆمانه تازهكهی: “بهغداد كه شهو تێیدا هاتبووه نیوه/ […]
ڕانانی: ئیدریس عەلی ئەم کتێبەی نووسەر و وەرگێڕی ناوداری کورد (ئازاد بەرزنجی) یەکێکی دیکەیە لە چاپکراوە نوێیەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، هەر لە خودی ناونیشانەکەوە تێدەگەین کە بابەتەکانی نێو ئەم کتێبە جۆراوجۆر و هەمەچەشن و دەتوانن لە یەک کاتدا ئارەزوومەندانی خوێنەری لقە جیاوازەکانی ئەدەب و هونەر و فیکر لە دەوری لاپەڕەکانی کۆ بکاتەوە، بە […]
خهلیل ئهلعنانی له عهرهبییهوه: باوكی ڕهههند له بهرواری یهكی ئایاری ساڵی 2001، یهكهم وتارم له ڕۆژنامهی (الحیاة اللندنیة) بڵاوكرایهوه، ئهو ڕۆژنامهیه، لهو ڕۆژگارهدا، ڕۆژنامهی نوخبهی ڕۆشنبیرانی عهرهب بوو، كۆمهڵێ ڕۆشنبیر و بیرمهندی دیار و بهناوبانگی عهرهب، وتاریان تێدا دهنووسی، لهوانه بیرمهندی كۆچكردوو محهمهد عابد ئهلجابری، ئێدوارد سهعید، حهلیم بهرهكات، هاشم شهرابی، هشام جعیط و چهندانی […]
یۆسیف برۆدسکی و. لە ڕووسییەوە: شیروان مەحموود محەممەد ئێمە لە مردن، لە کوشتنی دوای مەرگمان دەترسین هێشتا لە ژیاندا ئاشنای ماهییەتی ترسیین: بۆشاییەکە ئەگەری لە دۆزەخ زیاتر و لە دۆزەخیش خراپترە ئێمە نازانین بە کێ بڵێین” لێگەرێ” ژیانمان، وەک دێرێک، گەیشتۆتە خاڵی کۆتایی چیتر وەک خەونێک، لە ژوور سەری کچەکەمان بە کراسێکی شەوییەوە یان کورەکەمان […]
یەکێکی تر لە کتێبە باشەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بریتییە لە لە کتێبی (ئەدەب لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا)ی (میریام کوک) و لە لایەن د. دانا ئەحمەد بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش کاری وەرگێڕانی بۆ کراوە، بابەتەکانی نێو دووتوێی ئەم کتێبە ئەدەبین و پشتئەستوورن بە کۆمەڵێک سەرچاوەی دەوڵەمەند و گرنگ و فرەڕەهەند کە بە وردی لێکۆڵینە […]
هاشم ساڵح له عهرهبییهوه: ههورامان وریا قانع چهندین و چهندین كاتژمێری خۆشم لهگهڵ ئهم كتێبه بردهسهر، ئهوه كتێبهكهی تاهیر بن جهلونه و ئهم ناونیشانهی خوارهوهی ههیه: “جان جینێ، درۆزنه جوانهكه”، جا تۆبڵێی خۆشی لهوه گهورهتر ههبێت؛ كه هاوهڵی دوو نووسهری گهورهبیت، یان بڵێ نووسهرێكی گهوره، قسه لهسهر نووسهرێكی دیكهی گهوره دهكات. تاهیر بن جهلون له […]
هاشم ساڵح له عهرهبییهوه: ههورامان وریا قانع چێژێكی زۆرم له خوێندنهوهی كتێبه تازهكهی بیرمهندی فهرهنسی ناسراو ڕۆجێ- پۆل دروا بینی. بۆ زانیاری ئهو له سهنتهری نیشتیمانی بۆ توێژینهوهی زانستی فهرهنسی، توێژهره و مامۆستاشه له پهیمانگای زانسته سیاسییهكان له پاریس. جگه لهوه، ئهو ساڵانێكی دوور و درێژه، له پاشكۆی كهلتوری ڕۆژنامهی لۆمۆند، بهرپرسی ڕانان و ناساندنی […]
ڕامین جیهانبەگلو و. ڕێبین هەردی باسەکەی ئەمڕۆی ئێمە لەبارەی (تاکایەتی و فەزای مۆدێرنە). مەبەست لە (تاکایەتی) شێوەی شکلوەرگرتنی سۆبژێکتی مۆدێرنە لە پلەی تاک و هاوڵاتیدا. مەبەست لە (فەزای مۆدێرن) سنوورێکی کۆمەڵایەتی، سیاسی و ئابوریە کە (تاکایەتی هاوڵاتی) و یان باشترە بڵێین (هاوڵاتی بەتاک بوو) تیایدا فۆرمەلە دەبێت. کەوابوو مەسەلەی سەرەکی ئێمە لێرەدا تێگەیشتنە لە پەیوەندی […]
ڕامین جیهانبەگلو و. ڕێبین هەردی پرسیار لەبارەی مۆدێرنەوە، پرسیارە لەبارەی وێنای مۆدێرنەوە بۆ خۆی و بۆ جیهان. ئەم پرسیارە لە پەیوەندی نێوان سینەما و مۆدێرنەدا کورت دەبێتەوە. سینەما وێنەیەکە بۆ واقعیەتی جیهان کە لە واقعیەتی وێنەدا فورمەلە دەبێت. پییر پاۆلۆ پازۆلینی لە ووتارێکدا بەناوی (لەبارەی سینەماوە) لە ساڵی ١٩٦٦دا دەنوسێت: (سینەما لەڕێگەی دوبارە بەرهەمهێنانەوەی واقعەوە، […]
ڕانانی: ئیدریس عەلی لە ڕاستیدا پڕۆسەی وەرگێڕانی ئەدەبی یارمەتیدەرێکی باشە بۆ ئاشنابوونی خوێنەری کورد بەو شاکارە جیهانیانەی کە کاریگەریی ئاستی داهێنان و فەلسەفەی هونەریی و ئیستاتکییان، بۆ ڕۆژگار و سەردەم و قۆناغێکی دیاریکراو نین، بەڵکو سەردەم و قۆناغ و سنوور و زمان و کولتورە جیهانییەکان دەبڕن و دواجار وەک بەرهەمێکی بەشەریی هاوبەش چاو لێ دەکرێن، […]
ڕانانی: ئیدریس عەلی “سیا من و تۆ دوو کەسی تەنیاین، دوو تەنیای نێو ئەم سوڕانەوە بەردەوامانەی سەرزەوین، دوو کەسین توانای بیرکردنەوە و پرسیارکردنمان هەیە لە هەموو شتێک، دەتوانین لە ڕێگای چیرۆکەکانەوە هەر کاتێک بمانەوێت ئەم دنیایە جێبهێڵین و بچینە ناودنیایەکی جوانتر لەم جیهانە.” ئەمە یەکێکە لە پەڕەگرافە جوان و سەرنجڕاکێشەکانی نێو ڕۆمانی (منداڵێک لەسەر مانگە)ی […]
هاشم ساڵح له عهرهبییهوه: باوكی ڕهههند لهوانهیه به ههڵه وا تێبگهین كه بیلمهتهكان، خهڵكانێكی زۆر بهختهوهر و دڵخۆشن، چونكه خودا بهخۆڕایی مهزنترین دیاری پێبهخشیون: بلیمهتی و ههڵكهوتوویی/ العبقریة و النبوغ. بهڵام سهروهختێك ژیاننامهكانیان دهخوێنینهوه، شتیكی دیكه دهدۆزینهوه، دهبینین مهسهلهكه زۆر لهوه ئاڵۆزتره كه وێنای دهكهین. یهكهم بلیمهتی بهلای ئهوانی دیكهوه، شتێكی زۆر بێزاركاره، شتێكه نه […]
كتێبی: پهروهردهی پراكتیك نووسینی: خهلیل عهلی ڕانانی: ههورامان وریا قانع كتێبێك پێش ههموو كهسێك، پێویسته وهزیری پهروهرده و جێگرهكهی و بهڕێوهبهره گشتییهكان بیخوێننهوه. ئاشكرایه كتێبخانهی كوردی، له بواری كتێبی پهروهردهیی، تا بڵێی ههژار و كهم كتێبه، نهبوونی ژمارهیهكی باش له كتێب و سهرچاوهی پهروهردهیی به زمانی كوردی، لهبهردهست مامۆستایان و پهروهردهكاران، وایكردووه سیستمی پهروهرده و […]
ڕانانی: سەردەم یەکێکی تر لە کتێبە باش و دانسقەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم کە لەم ڕۆژانەی پێشوودا چاپ و بڵاویکردووەتەوە، بریتییە لە کتێبی (سایکۆلۆژیای شیعری کوردی) کە لێکۆڵینەوەیەکی ورد و فرەڕەهەندە و لە لایەن نووسەر و لێکۆڵیار (پێشڕەو عەبدوڵڵا) نووسراوە، بە گشتی کتێبەکە خوێندنەوەیە ئەزموونی بەشێکە لە ساعیرانی کورد بە میتۆدی ڕەخنەی دەروونشیکاری سیگمۆند […]
ڕانانی: سەردەم یەکێکی تر لە کتیبە جوان و ناوازەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بریتییە لە کتێبی (چرایئ ئەفسووناوی) ئەم کتێبە یادشتەکانی نووسەر و ڕیژیسۆری بەناوبانگی سویدی (ئینگمار بێرگمان)ە و لە لایەن شاعیر و وەرگێڕ (دلاوەر قەرەداغی) بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش کاری وەرگێڕانی بۆ کراوە، لە ڕاستیدا ئەمە چاپێکی نوێیە و لە ڕووی دیزاین […]
لە سلێمانی لە ساڵانی ١٩٩٨–١٩٩٩ دامەزراوە. زیاتر لە ١٥٠٠ ناونیشانی کتێب بە زمانی کوردی، عەرەبی و ئینگلیزی چاپ کردووە. لە باشترین کاتەکانی خۆی، هەزارە هاوپەڕی کتێب بە هەوارەکانی تاک بڵاو دەکەوێت و لە ماوەی چەند مانگێكدا دەفرۆشرێت.