تەنانەت پێکەنینیش پڕکێشیی دەوێت! یاداشتێک سەبارەت بە شانۆنامەی “لە چاوەڕوانیی گۆدۆدا” بەختیار حەمەسوور ڕەنگە قورس بێت نووسین دەربارەی کتێبێک، کە بارتەقای چەند ئەوەندەی خۆی دەربارەی نووسراوە و گوتراوە و بەردەوامیش دەربارەی دەنووسرێت و دەگوترێت، ئەگەر مەسەلە ناساندن و بە جۆرێک لە جۆرەکان نووسینەوە و دووبارەکردنەوەی ئەو قسانە بێت کە سەبارەت بەو کتێبە یاداشت کراون، ئەوە […]
وتارەکانی گابۆ لە دووتوێی کتێبێکدا ڕانانی: سەردەم بێگومان (گابریێل گارسیا مارکێز)ی ناسراو بە (گابۆ) بۆ زۆربەی خوێنەرانی جیهان، ئەڵبەت بە کوردیشەوە، ناوێکی ئاشنایە و هەر بە بیستنی، دەیان شاکاری مەزنی ئەدەبیمان دێتەوە یاد؛ چ لەسەر ئاستی ڕۆمان، چ چیرۆک و یادەوەرییەکانی، بۆ ئێمەی خوێنەر، خەزنەیەکی گەورە و ئەزموونێکی بێوێنەن، لەم کتێبەشدا (بەبێ کۆتوبەند) ئاشنا دەبین […]
کتێبێک سەبارەت بە توێژینەوەی ڕەخنەیی لە ئەدەبی کوردیدا ڕانانی: سەردەم کتێبی (توێژینەوەی ڕەخنەیی لە ئەدەبی کوردیدا) یەکێکی ترە لە کتێبە ناوازەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بابەتی ئەم کتێبە توێژینەوەیە و لەلایەن (د. سامان عیزەدین سەعدوون)ـەوە نووسراوە و ئێستا لە کتێبفرۆشییەکانی کوردستان بەردەستە. بابەتەکانی نێو دووتوێی ئەم کتێبە بریتین لە: دەقی کراوە: بنەما و پراکتیک، […]
ماڵاوا گابۆ و مێرسیدس ڕانانی: سەردەم كتێبی ماڵاوا گابۆ و مێرسیدس یەكێكە لە بەرهەمە تازە چاپكراوەكانی دەزگای سەردەم، نووسەری كتێبەكە ڕۆدریگۆ گارسیا ماركیزە، واتە كوڕە گەورەكەی ماركیز، كە ساڵی 1959 لە دایك بووە و دەرهێنەرێكی ناسراوی سینەمایە و لەم كتێبەدا باس لە كۆتا ڕۆژەكانی گابریل گارسیا ماركیزی باوكی دەكات. ئەو ڕۆژانەی ماركیز وردە وردە یادەوەری […]
دنیای کەشفنەکراوی موزیک خستنەڕووی کتێبی “موزیک، پەیامی خۆشەویستی” بەختیار حەمەسوور کتێبخانەی کوردی لەمڕۆدا زیاد لە هەرشتێک پێویستی بە بابەتی هەمەلایەن و فرەڕەهەند هەیە، چوون بە تەماشاکردنی پێڕستی کتێبی کوردی، تێدەگەین و ئەو ڕاستییەمان لا ڕوون دەبێتەوە کە بۆشایی و کەلێنی زۆر لە کتێبخانەی کوردیدا هەیە. ئەم دۆخە لەو ساتەدا زەق و بەرجەستە دەبێتەوە، کە وەک […]
فەلسەفەی زمان کتێبێک سەبارەت بە گرنگیی زمان ڕانانی: سەردەم وەک زانراوە زمان کۆمەڵێک نیشانەی بڕیاردراوی ڕێسامەندە لە دەنگەکان، یان نیشانەکانی گوتن و نووسیندا، کە لەلایەن کۆمەڵێک مرۆڤی سەر بە تاقمێکی کۆمەڵایەتی، یان فەرھەنگییەوە بە مەبەستی دامەزراندنی پەیوەندی (تێگەیاندن و تێگەیشتن) بە کار دێت. ئەرکی زمان پەیوەندیگرتنە و دەربڕینی ڕا و ھەستی دەروون، دەکرێت بگوترێت زمان سیستەمێکی […]
ڕۆمانی بوومەلێڵ لەنێوان جەلاد و قوربانیدا ڕانانی: ئیدریس عەلی بۆ تێگەیشتن لە ڕاستی و دروستیی ڕووداوەکان، پێویستمان بە زیاد لە دیدگایەک و شرۆڤەیەک هەیه، هەمیشە ئەوەی ڕوو دەدات، بەشێکی لای ئەو کاراکتەرەیە کە کەسی سەرەکیی نێو ڕووداوەکەیە و خەریکی گێڕانەوەیەتی، بەشێکی دیکەی ڕاستی، یان ڕەهەندێکی دیکەی ڕووداوەکە، وا لەودیو پەردەوە، یان لە شوێنێکی نادیارە […]
لە بەستەڵەکی کوردبووندا خوێندنەوەی کتێبی “بزووتنەوەی نەتەوەیی کورد لە تورکیا: شۆڕش یان یاخیبوون؟” بەختیار حەمەسوور لەبەر دەم کتێبێکی ئێجگار نایابداین. ئەم کتێبە نەک بەتەنیا دەروازەیەک، بەڵکوو دەمانخاتە ناو پانتاییەکی بەرینەوە لە مێژووی کورددا، خوێندنەوەی ئەم کتێبە گرنگە، نەک بەتەنیا بۆ ئێمەی کورد، بەڵکوو بۆ هەموو ئەو کەسانەش کە دەیانەوێت مێژووی پارچەیەک لە پارچەکانی ئێمە بزانن […]
یەکەم نیگا ڕۆمانی میراتگرانی عەشق شایانی خوێندنەوەیە ڕانانی: سەردەم ڕۆمانی “میراتگرانی عەشق” تازەترین بەرهەمی ڕۆماننووس جەبار جەمال غەریبە، کە دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم لە دووتوێی 352 لاپەڕەی قەبارە بچووكدا چاپ و بڵاوی كردووەتەوە. ڕۆمانەكە بە شێوەیەكی گشتی باس لە مەسەلەیەكی كۆن و هەمیشە تازە دەكات، كە بریتییە لە پەیوەندیی عەشق و خۆشەویستی. گومان لەوەدا […]
قوتابخانەی ڕۆمانتیک و چەپکێک شیعری ئەڤیندارانە خستنەڕووی کتێبی “سپیارەی سترانە ئاشقانەکانی ویلیام بلەیک” خوێندنەوەی: سەردەم دەکرێت سەرەتا بەو پرسیارە گرنگە دەست پێ بکەین، کە ئاخۆ وەرگێڕانی شیعر لە زمانە جیاوازەکانەوە چەند گرنگە بۆ ئەدەبی کوردی و چەندیش دەتوانێت کاریگەری لەسەر دنیابینیی نووسەر و شاعیری کورد دابنێت؟ بێگومان وەرگێڕان پڕۆسەیەکی هێجگار گرنگە و وەک دەڵێن، پردی […]
فاتمە، جگەرەیەک بۆ ژنی کوردیش داگیرسێنە شانۆنامەیەک، پێویستە هەمووان بیخوێنینەوە ڕانانی: ئیدریس عەلی بەش بە حاڵی خۆم، خوێندنەوەی تێکستی شانۆیی و شانۆنامە، بەتایبەت ئەگەر شانۆنامەکە سەبارەت بە دۆخێکی دیاریکراو، یان هەلومەرجێکی واقیعی بێت، چێژی خودی نمایش، ڕۆمان و چیرۆکێکی گەورەم پێ دەبەخشێت، ئاخر شانۆنامە زمانێکە سەر بە ماڵی هیچکام لە زمانی هونەرەکانی دیکە نییە، دنیایەکە […]
ئەڤین لە کڵپەی دواڕادەدا دەربارەی کتیبی “پێغەمبەرە جەوانەکە و خانیتا ئەو کاتەی هێشتا لێرە بوون” بەختیار حەمەسوور سەبارەت بە کتێبی “پێغەمبەرە جەوانەکە و خانیتا ئەو کاتەی هێشتا لێرە بوون”ی بوشرا کەسنەزانی، دەتوانین بڵێین لەو جۆرە کتێبانەیە کە هەم بە هەناسەیەکی حەکایەتی نووسراوە لە بەرگی شیعردا، هەم بە تۆنێکی عاریفانە و تەسەوفانە خۆی بەیان دەکات. ئەم […]
بیردۆزی کوانتەم و ڕێژەیی کتێبێکی زانستی بۆ هەموو ئاستەکان ڕانانی: سەردەم یەکێکی تر لە کتێبە باش و ناوازەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم لە بواری زانستدا، بریتییە لە کتێبی (بیردۆزی کوانتەم و ڕێژەیی)، ئەم کتێبە لە لایەن (مارکوس چاون) نووسراوە و (د. بایەزید حەسەن عەبدوڵڵا) بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش، بە زمانێکی سادە و ڕەوان […]
ئەدەبیاتی کوردی لە دیدی ڕۆژهەڵاتناسانەوە خوێندنەوەیەک بۆ کتێبی “سێ وتار دەربارەی ئەدەبیاتی کوردی” بەختیار حەمەسوور لە سەرەتای ڕۆژانی وەرزی پاییزی ئەمساڵدا (٢٠٢٥)، لە سلێمانی یەکەم دیداری کوردناسی لە لایەن زانکۆی ئەمریکییەوە، وەک چالاکییەکی کولتووری، پێشکەش کرا. بە داخەوە بە چەند هۆکار نەکرا و نەلوا لەو چالاکییە گرنگەدا بەشدار بم، بەڵام کۆی بەرنامەکان ئاگادار بووم و […]
کورد لە دیدی ئەوانی ترەوە چاپی دووەمی پەسەندنەکراوەکان ڕانانی: سەردەم یەکێکی تر لە کتێبە باش و دانسقەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بریتییە لە کتێبی (پەسەندنەکراوەکان). بابەتی ئەم کتێبە سیاسییە و لە لایەن کۆمەڵێک سیاسەتمەداری وڵاتی دانیمارکەوە نووسراوە، ئازاد مەولوود بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش وەری گێڕاوەتە سەر زمانی کوردی و ئێستا لە کتێبفرۆشییەکانی کوردستان […]
کتێبێکی سیاسی دەربارەی توندوتیژی ڕانانی: سەردەم یەکێکی تر لە کتێبە باش و ناوازەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بریتییە لە کتێبی (دەربارەی توندوتیژی)، ئەم کتێبە لە لایەن بیرمەندی ئەڵمانی (هانا ئاڕێنت) نووسراوە و (حەمە ڕەشید) بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش وەری گێڕاوەتە سەر زمانی کوردی، بابەتی کتێبەکە سیاسییە و ئێستا لە کتێبفرۆشییەکانی کوردستان بەردەستە. بابەتێکی […]
لێکۆڵینەوەیەکی مێژوویی لە کتێبی “توحفەی ناسری” ڕانانی: ئیدریس عەلی ئەم کتێبە دابەش کراوە بە سەر چەندین بەش، تەوەر و بابەت و قۆناغی جیاجیادا، گرنگترینیان بریتییە لە: سەبارەت بە ئایین، زمان و ڕەچەڵەکی کورد، نەژادی کورد، ئەو ئەفسانانەی لەمەڕ کورد و ڕەچەڵەکیەوە گوتراون، مێژوو و بناغەی زمانی کوردی، لقەکانی زمانی کوردی، لقە ئایینییەکانی ئەهلی سوننە و […]
دژوارترین سات: دابڕان! خوێندنەوەی کتێبی “لەبەردڵان وەک دابڕان” بەختیار حەمەسوور “لە دووی کەسێک دەگەڕێم هەموو نهێنییەکانی خۆمی بۆ بگێڕمەوە و پاشان بیکوژم!” ئەمڕۆ لە کتێبخانەی کوردیدا ناوی ئەحلام موستەغانمی چیدی ناوێکی نەناسراو و نەبیستراو نییە، ئەو بەشێک لە گرنگترین کتێبەکانی وەرگێڕدراون بۆ زمانی کوردی و خوێنەری کورد دنیای ئەو نووسەرە داهێنەرە پێدەزانێت. ڕەنگە گرنگترین بەرهەمی […]
شوێنێکی بەرتەسک و دنیایەک برین! خوێندنەوەی “لەم تەمەنەیشمدا بە نهێنی جگەرە دەکێشم” خوێندنەوەی: سەردەم “لەم تەمەنەیشمدا بە نهێنی جگەرە دەکێشم” ئەم دەقە شانۆنامەیە لە نووسینی ژنە شانۆکار و ئەکتەری کۆمیدی و دەرهێنەر و چالاکوانی ژنان، “ڕەیحانە”یە. ڕەیحانە لە ١ی مانگی ٢ی ١٩٦٣ لە جەزائیر لە دایک بووە. ئەم شانۆنامەیە ساڵی ٢٠١٤ لە پاریس دەخرێتە سەر […]
بۆچی سەرکردەکان درۆ دەکەن؟ ڕانانی: سەردەم یەکێکی تر لە کتێبە باش و ناوازەکانی دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، بریتییە لە کتێبی (بۆچی سەرکردەکان درۆ دەکەن)، ئەم کتێبە لە لایەن (جۆن چ. میرشایمەر) نووسراوە و لە لایەن (حەمەڕەشید) بە شێوەیەکی جوان و سەرنجڕاکێش وەرگێڕدراوەتە سەر زمانی کوردی و ئێستا لە کتێبفرۆشییەکانی کوردستان بەردەستە. بابەتەکانی نێو دووتوێی […]
گەمەی ڕەنگەکان و شۆڕبوونەوە بە ناخدا یاداشتیک دەربارەی نۆڤلێتی “هاوڕێ نیگارکێشەکەم” بەختیار حەمەسوور “ئەدەبیاتی گەنجان” ناوێکە خراوەتە سەر بەرگی ئەم نۆڤلێتە، مەبەستمان لە “هاوڕێ نیگارکێشەکەم”ە، کە نووسەری بەرازیلی، لیگیا بۆینگا نووسیویەتی و شاعیر و ڕۆماننووس هیوا قادر لە زمانی سویدییەوە کردوویەتی بە کوردی. ئەم کتێبە بچکۆلە ٧٥ لاپەڕەییە یەکێکە لە کارە جوانەکانی ئەدەبیاتی گێڕانەوە، ئەگەرچی […]
عەزیز گەردی، زیاد لە کەسێک مرۆڤێکی تەنیا لە کەوشەنی کتێبدا نووسینی: ئیدریس عەلی ئەو بە کتێبی (داغستانی من) پرۆسەی وەرگێڕانی بردە ئاستێکی بەرزتر لە بەرپرسیارێتی، لە (کۆمیدیای ئیلاهی)یشدا، ماڵی خۆی لەم میرات و کولتوورە جیا کردەوە و چاومانی بە گەورەترین شاکارەکانی جیهان ڕوون کردەوە. ئێمە لە ئێستادا لەنێو میراتێکی گەوری ڕۆشنبیریداین، ئەو میراتەش بریتییە لە […]
ژیانی پڕ لە هەڵەت و داهێنەرانەی شانۆنامەنووسێک تیشکێک بۆ سەر کتێبی “ئاوگوست ستریندبێرگ” خوێندنەوەی: سەردەم “بە تاسە و تامەزرۆیی بەهەشتەوە لە دایک بووم، وەک منداڵێک بۆ قێزەونیی بوون گریام. هەستم دەکرد لە نێو خزم و کەسوکار و کۆمەڵگەدا بێگانەم. هەر لە سەردەمی منداڵیمەوە بە دوای خودای خۆمدا گەڕام، بەڵام شەیتانم دۆزییەوە. من لە گەنجیمدا خاچی […]
ئایین لە دیدی فەیلەسووفانەوە پڕۆژەیەک بۆ ناسین و ڕاڤەکردنی ئایین ڕانانی: ئیدریس عەلی هاوڕای وەرگێڕی ئەم کتێبەم کە پێیوایە یەکەمین گرفتی هەر خوێنەرێکی کورد لە بەرانبەر دەقێکی زانستیدا بریتییە لە: هەرسکردنی چەمکەکان. بە درێژایی سەدەی بیستەم، کێڵگەی ڕۆشنبیریی کوردی دەستەوەسان بووە لە بەرانبەر تێگەیشتن و کورداندنی چەمکەکاندا، کاتێکیش هەوڵ دراوە چەمکێک ڕابگوێزرێتەوە نێو ئەم کێڵگەوە، […]
لە سلێمانی لە ساڵانی ١٩٩٨–١٩٩٩ دامەزراوە. زیاتر لە ١٥٠٠ ناونیشانی کتێب بە زمانی کوردی، عەرەبی و ئینگلیزی چاپ کردووە. لە باشترین کاتەکانی خۆی، هەزارە هاوپەڕی کتێب بە هەوارەکانی تاک بڵاو دەکەوێت و لە ماوەی چەند مانگێكدا دەفرۆشرێت.
